Czy macie kontrolę nad obsługą wózków widłowych?
16 października 2025
Pracownicy obsługujący wózki widłowe w miejscu pracy oznaczają ogromną odpowiedzialność dla pracodawcy i wymagają konkretnych środków bezpieczeństwa. Ida Karlsson, doradczyni ds. środowiska pracy w SSG, przestawiła kilka kwestii, które należy wziąć pod uwagę, aby zapewnić bezpieczne środowisko pracy do jazdy wózkami widłowymi.
Ida Karlsson, doradczyni ds. środowiska pracy w SSG.
Certyfikaty potwierdzające uczestnictwo w szkoleniach i uprawnienia
Najpierw należy upewnić się, że wszyscy operatorzy wózków widłowych posiadają udokumentowaną wiedzę teoretyczną i praktyczną na temat bezpiecznego użytkowania tego urządzenia. Szkolenie powinno obejmować wiedzę teoretyczną na temat funkcji i bezpieczeństwa wózka widłowego oraz praktyczne szkolenie w zakresie bezpiecznej obsługi wózka widłowego w różnych środowiskach. Po ukończeniu szkolenia uczestnik otrzymuje imienny certyfikat.
Nie tylko operator wózka musi posiadać odpowiednie uprawnienia. Zgodnie z § 20 przepisów Szwedzkiej Inspekcji Pracy AFS 2006:5 Korzystanie z wózków widłowych obowiązuje zasada, że również „osoba prowadząca i nadzorująca pracę z wózkami widłowymi powinna posiadać wiedzę, informacje i doświadczenie niezbędne do jej bezpiecznego wykonywania”. Ważne jest, aby pracodawca lub jego przedstawiciel posiadał wiedzę umożliwiającą ocenę kompetencji operatora wózka widłowego i potrzeby w zakresie szkolenia, aby móc świadomie wydawać zezwolenia na obsługę.
Pisemne zezwolenie na obsługę
Świadectwo ukończenia szkolenia nie wystarcza do prowadzenia wózka widłowego w miejscu pracy. Należy również mieć pisemne zezwolenie na obsługę od swojego pracodawcy. Zezwolenie jest wydawane dla konkretnego miejsca pracy i określa, jakie rodzaje wózków widłowych mogą być używane oraz jakie zadania są dozwolone. Pracodawca może wydać zezwolenie na obsługę po upewnieniu się, że operator ma wystarczającą wiedzę i doświadczenie oraz po poinformowaniu pracownika o zagrożeniach i lokalnych przepisach.
W miejscu pracy koordynator działań powinien wdrożyć procedury sprawdzające, czy osoby prowadzące wózki widłowe mają zezwolenie od swojego pracodawcy. Osoba odpowiedzialna za koordynację działań powinna również przekazać informacje niezbędne do bezpiecznego użytkowania wózka widłowego w miejscu pracy.
Regularna ewaluacja i odnawianie pozwolenia
Pracodawca powinien regularnie oceniać uprawnienia operatorów wózków widłowych i upewnić się, że posiadają aktualne zezwolenie na ich obsługę. Jeśli środowisko pracy ulegnie zmianie, na przykład w wyniku wprowadzenia nowych modeli wózków widłowych lub zmiany wykonywanych prac, może być konieczne ponowne przeszkolenie personelu lub odnowienie zezwolenia na obsługę wózków.
Środowisko pracy i zarządzanie ryzykiem
Przed użyciem wózka widłowego w miejscu pracy pracodawca musi przeprowadzić dokładną ocenę ryzyka. Proces ten uwzględnia identyfikację potencjalnych zagrożeń, np. niewystarczająco czyste podłogi, ciasne przestrzenie i obecność pieszych. Na podstawie tej oceny powinno się wdrożyć odpowiednie środki bezpieczeństwa, takie jak odgrodzenia, znaki ostrzegawcze i procedury bezpieczeństwa.
Kontrola sprzętu
Regularna konserwacja wózków widłowych ma kluczowe znaczenie w kontekście uniknięcia awarii technicznych, które mogą prowadzić do wypadków. Pracodawca powinien przygotować plan regularnych przeglądów i napraw wózków widłowych.
Kontrole ze strony Arbetsmiljöverket (Szwedzka Inspekcja Pracy)
Każdego roku dochodzi do ponad 1000 wypadków powodujących absencje chorobowe operatorów wózków widłowych. Arbetsmiljöverket (Szwedzka Inspekcja Pracy) przeprowadza obecnie w całym kraju kontrole pod kątem zarządzania zagrożeniami związanymi z pracą z wózkami widłowymi. W sumie zaplanowano 2500 inspekcji, z czego połowa będzie niezapowiedziana.
Podczas inspekcji Arbetsmiljöverket (Szwedzka Inspekcja Pracy) sprawdza następujące kwestie:
- Czy miejsca załadunku są odpowiednio wyposażone w sprzęt zabezpieczający i czy są odpowiednio wentylowane.
- Czy podesty mają podane maksymalne obciążenie płaszczyzny nośnej oraz czy w razie potrzeby dostępne są zabezpieczenia przed przesunięciem i potrąceniem pieszych.
- Czy operator wózka widłowego ma pisemne zezwolenie pracodawcy na obsługę wózka widłowego. W przypadku braku pisemnego zezwolenia naliczana jest kara dla pracodawcy.
Więcej informacji znajdziesz tutaj: Kontrole prac zagrożonych wypadkiem z udziałem wózków widłowych - Arbetsmiljöverket (Szwedzka Inspekcja Pracy) (av.se)
Link do przepisów dotyczących użytkowania wózków widłowych, AFS 2006:5
Pamiętaj! Dnia 1 stycznia 2025 r. przepis ten i wszystkie inne zostaną zastąpione przepisami w nowej strukturze, a wymagania dotyczące korzystania z wózka widłowego zostaną przeniesione do przepisów AFS 2023:11 rozdz. 4.